Isolatie aanbrengen in een woning is de goedkoopste manier om een lager energieverbruik te realiseren. Luchtdichte isolatie is de beste isolatie. Het gevolg hiervan is dat de binnenluchtkwaliteit langzaam achteruit gaat. Daarom moeten we ventileren. Maar ventileren vraagt op zich ook weer energie.
Enerzijds heb je bijvoorbeeld de warmte die in de winter verloren gaat door buitenlucht met het ventilatiesysteem naar binnen te brengen, anderzijds zal je het energieverbruik van de ventilator hebben dat te vertalen is in een hogere elektriciteitsrekening.
Energie besparen en ventileren is geen contradictie
Het lijkt dus een onoplosbaar probleem: meer isolatie is goed voor de portemonnee want er zijn minder kosten aan de verwarming, maar dit vereist ook ventilatie wat dan weer niet zo goed is voor de portemonnee.
Er zijn tegenwoordig enkele technische oplossingen op de markt die ervoor zorgen dat de kost van het ventileren kan meevallen. Zo is balansventilatie met warmterecuperatie al enige tijd gekend. Vraaggestuurde ventilatie is relatief nieuw en bied ook bij C-systemen een energiezuinige oplossing.
Warmterecuperatie
Een balansventilatiesysteem (ook wel gekend als systeem D) wordt vrijwel steeds uitgerust met een warmtewisselaar. Vaak is dit een platenwarmtewisselaar die een uitdrogend effect heeft op de binnenlucht in de winter. Je ziet hierin echter ook meer en meer warmtewielen verschijnen en zeer recent werden enkele enthalpiewisselaars voorgesteld. Deze laatste 2 soorten drogen de lucht in de winter minder uit. Hierover schrijven we later meer.
Vraaggestuurde ventilatie
In C-systemen wordt een vraaggestuurde ventilatie als neusje van de zalm aangeboden. Doorgaans is het een afzuigventilator die voorzien is van een aantal sensoren. Dit zijn vochtsensoren, aanwezigheidsensoren en CO2-sensoren.
Het principe van het systeem is zeer eenvoudig. Als er niemand aanwezig is op het toilet, moet daar niet de maximale capaciteit afgezogen worden. Als het vochtniveau in de wasplaats of de badkamer onder een bepaalde waarde blijft (doorgaans tussen 60 en 70% relatieve vochtigheid, afhankelijk van fabrikant en instellingen van de sensoren) moet de maximale capaciteit voor deze ruimten niet voorzien worden. Je gaat dus enkel ventileren als het nodig is.
Als er veel mensen aanwezig zijn in een ruimte, zal het CO2-niveau stijgen. Veel aanwezigen wilt ook zeggen dat de luchtkwaliteit snel daalt. Het CO2-niveau wordt dan gebruikt om de ventilator meer capaciteit te laten leveren.
Er bestaan enkele types vraaggestuurde ventilatie. De eenvoudigste vraaggestuurde ventilatie is een systeem waar de centrale afzuigunit voorzien wordt van een vochtsensor. Dit wordt al enkele jaren toegepast. De Sentinel Multivent en de Orcon MVS10 zijn voorbeelden van toestellen waar dit eenvoudig mee te realiseren is.
Een volgend type vraaggestuurde ventilatie is het C+-systeem van Renson. Dit systeem werkt met een centrale ventilator en ventielen die de regeling van de luchtstroom doen. De ventielen beslissen op basis van aanwezigheid of vochtniveau of er meer of minder afgezogen moet worden.
Een nieuwer type is het C+EVO-systeem van Renson. Hierin werden de ventielen vervangen door design roosters en is elke afvoeropening aan het ventilatietoestel voorzien van een regelklep en sensor. De regelklep is dus verhuisd van de ruimte naar het toestel. Enkele regelkleppen zijn ook voorzien van een CO2-sensor.
Een derde type vraaggestuurde ventilatie is het Demand Flow systeem van Coumé. Dit systeem werkt met een centrale collector waarin slechts één CO2-sensor zit. De ruimten waar afgezogen moet worden zijn verbonden aan de collector. Op elke aansluiting zit een regelklep. Het systeem opent om beurt elke klep om na te gaan waar de hoogste C02-concentratie zit en zal op basis daarvan de capaciteit in elk kanaal regelen.
Op dit ogenblik worden er nauwelijks vraaggestuurde D-systemen aangeboden. Vaak is dit nog maatwerk en de kostprijs ervan loopt snel op. Je moet niet verbaasd zijn als men je vandaag zegt dat een vraaggestuurd D-systeem het dubbele kost van een normaal D-systeem.
Slimmer ventileren is ventileren met een E-peil
Vraaggestuurde ventilatie, zowel de oudere als de nieuwere generatie, beperkt dus het energieverbruik van de ventilator door enkel te ventileren als het nodig is. Tegelijk wordt ook de aanvoer van verse buitenlucht beperkt waardoor er ook in de winter minder verwarmingskosten zijn.
Het E-peil zal niet bij elk systeem even spectaculair verlagen. Sommige parameters hebben weinig effect op het E-Peil, andere enkel in combinatie met bijvoorbeeld een zonnewering. Vraag dus op voorhand zeker na welk voordeel je precies zal hebben aan elk systeem.
Dit artikel verscheen eerder op de website Habitos. Figuren door www.luchtwinkel.be.